Wywiad z Agnieszką Maliszewską, dyrektor Polskiej Izby Mleka z okazji Dnia Polskiej Żywności.

Według danych przedstawionych przez Główny Urząd Statystyczny oraz analityków Santander Bank Polska wartość produkcji żywności w Polsce od 2010 roku wzrosła aż o 57%. W 2018 roku wyprodukowano w Polsce żywność o wartości ponad 250 mld złotych. Około 40% polskiej żywności eksportowane jest na rynki zagraniczne, głównie do krajów UE. Mimo pandemii koronawirusa w 2020 roku wartość eksportu polskiej żywności wyniosła 34 mld euro, co w porównaniu z 2019 rokiem daje wzrost o ponad 2 mld euro.

Podane liczby wskazują wprost, że produkcja żywności to największy sektor przemysłu w Polsce. Ma to również przełożenie na wybory dokonywane przez konsumentów. Według badań przeprowadzonych przez ASM Centrum Badań i Analiz Rynku na zlecenie Fundacji „Teraz Polska”, aż 34% konsumentów wskazuje polskie pochodzenie produktu jako kryterium wyboru podczas zakupów. Jest to trzecie pod względem ważności kryterium po jakości i cenie produktu spożywczego.

Dlaczego przedstawiamy te liczby? Dlatego, że w dniu 25 sierpnia przypada ósma już edycja Dnia Polskiej Żywności. Jego celem jest przypomnienie jak ciekawa i bogata jest oferta krajowych producentów żywności. Inicjatywa ta ma również na celu propagowanie rodzimych artykułów spożywczych i ich wytwórców w Polsce i na świecie.

Myśląc o polskiej żywności nie sposób pominąć jednej z kluczowych branż polskiego rynku jaką jest branża mleczarska. Według danych GUS z 2020 r udział produktów wytwarzanych przez polski przemysł mleczarski w wartości sprzedaży spożywczej w Polsce wyniósł 12,2 %. Ogromny wkład w te wyniki mają największe polskie mleczarnie, takie jak Mlekovita, Mlekpol, Piątnica, Polmlek, Sierpc czy Spomlek.

Między innymi te i wiele innych zakładów i spółdzielni zrzeszonych jest w Polskiej Izbie Mleka, która powstała w 2008 roku. Dziś Polska Izba Mleka jest największą polską organizacją w branży mleczarskiej. Jednym z głównych celów statutowych Polskiej Izby Mleka jest promocja i umacnianie polskiego mleczarstwa oraz przetworów mleczarskich na rynkach krajowych i zagranicznych. O tym jakie działania są podejmowane w tym celu opowie Pani Agnieszka Maliszewska, pomysłodawca i organizatorka Międzynarodowego Forum Spółdzielczości Mleczarskiej, wice Prezydent COGECA i Dyrektor Polskiej Izby Mleka, z którą rozmawia Michał Kowański, Business Unit Manager Food, Health & Beauty:

Michał Kowański: Pani Dyrektor, polska branża mleczarska i jej wyroby są bardzo znane i cenione w Europie i na świecie. Mimo to stale rosnąca konkurencja powoduje, że działania na rzecz promocji polskiego mleczarstwa muszą być prowadzone praktycznie bez przerwy. Jakie inicjatywy w tym kierunku podejmuje Polska Izba Mleka i jakie są efekty tej działalności?

Agnieszka Maliszewska: Mamy dziś, jako polski sektor mleczarski, kilka ważnych aspektów związanych z rozwojem polskiego mleczarstwa. Po pierwsze nie słabnąca konkurencja na światowym rynku, rosnące wymagania konsumentów, zmiany związane z wprowadzeniem strategii „Od pola do stołu”, a także coś z czym borykają się dziś niemal wszystkie kraje UE - rosnący hejt na produkty pochodzenia zwierzęcego, w tym mleko.

Polska Izba Mleka, która od samego początku swojej działalności ukierunkowana była na wsparcie sektora w obszarze zwiększenia konsumpcji i eksportu, prowadzi te działania permanentnie na wielu rynkach, w tym na rynku krajowym. Działania promocyjne w kraju ukierunkowaliśmy głównie na edukację i uczenie dzieci od najmłodszych lat tego, że mleko i produkty mleczne są ogromnie ważne w diecie młodego człowieka. Stąd liczne kampanie promocyjne, takie jak „Dzieciaki Mleczaki” czy „Mamy kota na punkcie mleka”, które z sukcesem prowadzimy od lat i uczymy, bawimy oraz edukujemy. To daje doskonałe efekty, ponieważ kształcimy dobre nawyki żywieniowe od najmłodszych lat.

Ogromny obszar naszej działalności to wsparcie eksportu. Ponad 30 procent krajowej produkcji mleka musimy sprzedać na eksport. I nie możemy już tylko sprzedawać na jednolitym rynku UE, ale bardzo istotne są tzw. kraje trzecie, gdzie polskie firmy mleczarskie sprzedają ogromne ilości swoich produktów o doskonałej jakości. Mam tu na myśli m.in. rynek chiński, kraje afrykańskie czy arabskie.

Tak jak wspomniałam rosnące oczekiwania konsumentów są dla nas wielkim wyzwaniem. Klient oczekuje dziś produktów nowoczesnych, najwyższej jakości, wolnych od zanieczyszczeń GMO. Dlatego Polska Izba Mleka już kilka lat temu opracowała standard jakości „bez GMO”, pozwalający certyfikować i kontrolować cały proces produkcji mlecznych specjałów, od produkcji i sprzedaży pasz, poprzez pozyskiwanie mleka od krów karmionych paszami wolnymi od GMO, aż do produkcji wyrobów mleczarskich, w celu wyeliminowania jakichkolwiek zanieczyszczeń GMO. Konsumencki trend bez GMO stał się już bardzo silny. Mamy coraz więcej świadomych klientów, ale też coraz więcej świadomych firm, które zdają sobie sprawę, że muszą tym wymaganiom sprostać. I to jest oczywiste nie tylko dla rynku polskiego czy europejskiego. Prowadząc od wielu lat kampanie promocyjną na rynku chińskim obserwujemy, że produkty bez GMO są chętniej kupowane przez chińskich konsumentów.

MK: Polskie rolnictwo i przemysł spożywczy przygotowuje się już od jakiegoś czasu do spełnienia wymagań Europejskiego Zielonego Ładu, strategii „Od pola do stołu” oraz nowej Wspólnej Polityki Rolnej. Jak Pani zdaniem te wymagania wpłyną na polską żywność, jej koszty produkcji i wysoką jakość?

AM: Przede wszystkim dziś Zielony Ład jest ogromnym wyzwaniem dla całego unijnego rynku. Założenia dotyczą nie tylko zmian w obszarze emisji CO2, ale także obie strategie czyli „Od pola do stołu” i bioróżnorodności ogromnie wkraczają w sektor rolny, a co za tym idzie, również w sektor spożywczy. Przez długi czas jako Copa Cogeca domagaliśmy się publicznie oceny skutków tych strategicznych dokumentów. Nawet sami, jako Polska Izba Mleka, przygotowaliśmy opracowanie na potrzeby sektora mleczarskiego. Niestety, ostatnio opublikowany raport potwierdza nasze obawy związane ze wzrostem cen, obniżeniem produkcji zwierzęcej i tym samym innych produktów, takich jak na przykład mleko.

MK: Wielkimi krokami zbliża się osiemnasta już edycja Międzynarodowego Forum Spółdzielczości Mleczarskiej, której jest Pani pomysłodawcą i organizatorem. Jedna z najważniejszych konferencji branży mleczarskiej odbędzie w dniach 8 i 9 września w Hotelu Gołębiewski w Białymstoku, w sercu polskiego zagłębia mleczarskiego. Od wielu już lat FSM stanowi doskonałe miejsce do promocji polskiej branży mleczarskiej. Jakie są główne założenia tegorocznej edycji wydarzenia i jaki wpływ będzie ono miało na dalszy rozwój polskiego mleczarstwa i umacnianie jego pozycji rynkowej?

AM: Od kilku lat konferencja ma charakter międzynarodowy i wielką rozpoznawalność. Mamy prelegentów i uczestników z całego świata. To jedna z najbardziej liczących się dziś konferencji w świecie mleczarskim, ale nie tylko, ponieważ nasze tematy wychodzą także poza sektor mleczarski i dotyczą ekonomii, produkcji żywności czy spółdzielczości. Cieszę się, że także TÜV SÜD Polska od kilku lat towarzyszy nam podczas tego wydarzenia jako jeden z kluczowych partnerów. W tym roku skoncentrujemy się na ogromnie ważnych aspektach związanych ze zmienioną przez pandemię COVID-19 rzeczywistością, zmian jakie wywoła Zielony Ład oraz nowa WPR. Mówić będziemy o nowych i utrwalających się trendach na rynku mleka, w tym rozwoju wyrobów wolnych od GMO. Serdecznie zapraszam.

MK: Pani Agnieszko, uprzejmie dziękuję za rozmowę. Jednocześnie zapraszam czytelników wywiadu do uczestnictwa w FSM, którego Złotym Partnerem jest TÜV SÜD Polska. Formularz rejestracyjny znajdą Państwo na stronie wydarzenia, pod adresem https://2021.forum-mleczarskie.org/wp-content/uploads/2021/06/formularz-pl-ostateczna.pdf .

Agnieszka Maliszewska, Pierwsza wiceprezydent COGECA, Dyrektor Polskiej Izby Mleka. Absolwentka Technikum Rolniczego, Uniwersytetu Warszawskiego - Wydział Prawa i Administracji oraz studiów podyplomowych z zakresu Zarządzania Wiedzą.

Od 2002 roku jest organizatorem międzynarodowej konferencji sektora mleczarskiego - Forum Spółdzielczości Mleczarskiej - Szanse i Zagrożenia, konferencji o bardzo wysokim poziomie merytorycznym z udziałem ekspertów z całego świata, polityków i dyplomatów. Od 2018 roku część konferencji skupiona jest na promowaniu roli kobiet w sektorze spółdzielczym i mleczarskim.

Inicjatorka powołania (w 2008 roku) Polskiej Izby Mleka, którą kieruje jako Dyrektor Biura od momentu jej powstania.

Od 2009 roku Członek Komisji Zarządzającej Funduszu Promocji Mleka.

W latach 2018-2019 była Przewodniczącą Rady Dialogu Społecznego w Rolnictwie przy Ministrze Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

W 2013 roku za swoje osiągnięcia została odznaczona przez Prezydenta RP Srebrnym Krzyżem Zasługi.

W 2015 roku otrzymała z rąk Ministra Gospodarki Odznakę Honorową Zasłużony dla Rozwoju Gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej za działania na rzecz promocji polskiej gospodarki.

Od 2019 roku pierwsza wiceprzewodnicząca COGECA – organizacji zrzeszającej europejskie spółdzielnie rolnicze i przetwórcze.

W 2021 roku francuski Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej mianował Panią Agnieszkę Maliszewską Kawalerem Orderu za Zasługi dla Rolnictwa za wkład w umacnianie stosunków polsko-francuskich i dwustronnej wymiany w dziedzinie rolnictwa, jako pierwszą kobietę Polkę wyróżnioną tym prestiżowym wyróżnieniem.

Prywatnie szczęśliwa mama 22-letniej studentki medycyny.

Hobby - sport, w tym biegi ekstremalne, beletrystyka.