Ustawa o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji

Poprawa jakość powietrza oraz zapewnianie  bezpieczeństwa dostaw ciepła i energii elektrycznej poprzez rozwój wysokosprawnej kogeneracji jest kluczowym zadaniem Ministerstwa Energii w celu wypracowania konkretnych strategii dla kogeneracji.

Ustawa o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji ma zapewnić właściwy mechanizm funkcjonowania wsparcia dla energii elektrycznej.

Dlaczego tak ważna jest promocja programu promowania energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji ? Na te i inne pytania odpowiedzi udzielił nam ekspert - mgr inż. Marek Marcisz, weryfikator jednostek kogeneracji TÜV SÜD Polska.

Jakie zmiany w prawie pojawiły się w zakresie systemu wsparcia dla wysokosprawnej kogeneracji?

Marek Marcisz: Od początku roku 2019 funkcjonuje nowy system wsparcia energii elektrycznej wytwarzanej z wysokosprawnej kogeneracji. System ten jest szczegółowo opisany w Ustawie z dnia 14 grudnia 2018 r. o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji. Tym samym system wsparcia oparty o świadectwa pochodzenia z kogeneracji wygasł, a obowiązek umorzenia lub sprzedania świadectw pochodzenia zakończył się ostatniego dnia czerwca tego roku. Nowy system nie jest oparty o świadectwa, których cena była regulowana poprzez Towarową Giełdę Energii, a o premie i ceny ustalane przez Ministerstwo Energii. Jednostki które będą uczestniczyć w tym systemie będą uzyskiwały wsparcie na konto bankowe, przy czym należy podkreślić, że wsparcie będzie udzielane za energię elektryczną wytworzoną w kogeneracji i sprzedaną do sieci elektroenergetycznej. W starym systemie wspierana była cała energia elektryczna wytworzona (tzw. brutto), a nowy system wsparcia uniemożliwia otrzymywania premii takim jednostkom, które wytwarzają energię elektryczną wyłącznie na własne zapotrzebowanie. Ponadto ciepło wytworzone z takiej jednostki musi być dostarczone do publicznej sieci ciepłowniczej co stanowi bardzo duże utrudnienie w przypadku dotychczasowych jednostek kogeneracji pracujących w przemyśle lub biogazowniach rolniczych, gdzie techniczne możliwości podłączenia się do sieci są znikome.

Czy istnieje szansa na poprawę ich sytuacji w systemie wsparcia?

M.M: Rada Ministrów zobligowała Ministra Energii do jak najszybszego podjęcia zmian przepisów Ustawy w zakresie jednostek przemysłowych i biogazowni rolniczych, ale wydaje się, że w najbliższym czasie nie dojdzie raczej do żadnych istotnych zmian systemu. Proszę zauważyć, że prawodawca w zakresie kogeneracji działa bardzo wolno. Obecnie czekamy na szereg rozporządzeń, które miały wejść w życie w pierwszej połowie roku, a które są istotne z punktu widzenia inwestowania, użytkowania i weryfikowania takich jednostek.

Czego dotyczą oczekiwane rozporządzenia?

M.M: Są to zarówno rozporządzenia dotyczące wysokości premii, cen referencyjnych, jak i uregulowań dotyczących określania wysokości premii czy kosztów inwestycyjnych i operacyjnych nowych jednostek, a także dotyczące technicznych wymogów jakie musi spełnić jednostka kogeneracji w celu uczestniczenia we wsparciu. Chodzi tu przede wszystkim o wymogi stawiane przyrządom pomiarowym, sposobu poprowadzenia osłony bilansowej, jak i sposobu przeprowadzania obliczeń ilości energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w wysokosprawnej kogeneracji, a także obliczania wskaźnika emisji dwutlenku węgla.

Wspomniałeś o tym, że brak tych rozporządzeń powoduje utrudnienia dla jednostek weryfikujących. Na czym te utrudnienia polegają?

M.M: Jako jednostka weryfikująca jednostki kogeneracji działamy w ramach akredytacji nadanej przez Polskie Centrum Akredytacji. Ustawa o promowaniu energii elektrycznej z kogeneracji wprowadziła szereg nowych obszarów w zakresie kogeneracji, które akredytowane jednostki powinny zweryfikować. Niestety brak aktów wykonawczych spowalnia proces pozyskania akredytacji na te obszary, pomimo że nasza jednostka jest w stanie już dziś przeprowadzać tego rodzaju usługi.

Na czym będą polegać usługi jednostek weryfikacyjnych przewidziane w przepisach Ustawy?

M.M: W pierwszej kolejności należy wymienić usługę, która była wykonywana również w ubiegłym systemie wsparcia, a mianowicie weryfikacją sprawozdania rocznego jednostki kogeneracji, podczas której weryfikujemy spełnienie wymogów techniczno-prawnych oraz ilość faktycznie wytworzonej energii elektrycznej w kogeneracji w jednostce kogeneracji w ubiegłym roku kalendarzowym.

Do nowych usług jednostki weryfikującej należą:

• opinie potwierdzające zasadność uznania instalacji Odnawialnego Źródła Energii za instalację do wytwarzania energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji,
• opinie potwierdzające możliwe do uzyskania ilości energii elektrycznej w jednostce kogeneracji,
• opinie potwierdzające udział procentowy wartości poniesionych kosztów inwestycyjnych znacznej modernizacji do wartości kosztów nowej porównywalnej jednostki kogeneracji,
• opinie potwierdzające brak możliwości zasilania nowej lub znacznie zmodernizowanej jednostki opalanej paliwem stałym paliwami gazowymi lub biomasą,
• opinie potwierdzające prognozę wysokości cen ciepła w publicznej sieci ciepłowniczej wytworzonej w jednostce kogeneracji,
• opinie potwierdzające możliwość spełnienia wskaźnika emisji dwutlenku węgla na poziomie nie wyższym niż 450 kg na 1 MWh wytworzonej energii w jednostce kogeneracji.

Jest to spora ilość nowych usług. Jak zamierzasz dotrzeć do klientów?

M.M: Obecnie zachęcamy klientów do zapoznania się z nowym systemem. W tym celu organizujemy cykliczne śniadania z ekspertem podczas których chcemy zainteresować klientów uczestnictwem w nowym systemie wsparcia, a także szkolenia z przepisów ustawy i projektów rozporządzeń. Jako trener uczestniczę w szkoleniach organizowanych przez zewnętrze jednostki szkoleniowe. Najważniejszy jest kontakt z klientem, który nie zawsze ma czas lub możliwości na przeanalizowanie nowych przepisów prawa. Po uzyskaniu odpowiednich akredytacji będziemy mogli również zaktualizować nasze usługi na stronach internetowych oraz ulotkach.

Mam nadzieję, że jak najszybciej uda się nam zaktualizować akredytację i przystąpić do weryfikacji w ramach nowego systemu wsparcia.

Dziękuję za rozmowę.

M.M: Dziękuję.

mgr inż. Marek Marcisz - Absolwent Politechniki Śląskiej, od 2010 r. specjalista ds. energetyki w TÜV SÜD Polska Sp. z o.o., odpowiedzialny za obszar CHP w Centrum Certyfikacji TÜV SÜD Polska Sp. z o.o., ekspert i weryfikator jednostek kogeneracji, audytor kontroli dostaw biomasy w zakresie systemu należytej staranności oraz uwierzytelniania biomasy, opiniodawca dokumentacji uwierzytelniających instalacji OZE, audytor energetyczny, autor licznych artykułów ukazujących się w pismach branży energetycznej; reprezentant TÜV SÜD Polska Sp. z o.o. na konferencjach oraz trener szkoleń, wykładowca na warsztatach i seminariach.