Maseczki ochronne jako środek zapobiegawczy przed COVID-19

"Różne rodzaje maseczek zapewniają różne poziomy ochrony przed wirusem. Ich użytkownicy powinni opierać swój wybór na poziomie ryzyka, na jaki mogą być potencjalnie narażeni".

Dr. Royth von Hahn
Senior Vice President, Medical & Health Services, TÜV SÜD Product Service

Wybuch epidemii COVID-19 na świecie doprowadził do ogromnego wzrostu popytu na maseczki na globalnym rynku. Podobnie jak wszelkie inne środki zapobiegawcze, noszenie maseczek stanowi realną szansę na spłaszczenie krzywej zachorowań, ponieważ mogą one zapobiegać transmisji wirusa przez osoby zakażone i jednocześnie chronić pracowników służby zdrowia przed zakażonymi pacjentami.

Podczas gdy w Azji powszechną praktyką jest noszenie maski nawet wtedy, gdy ma się lekkie objawy przeziębienia, to w Europie i obu Amerykach praktyka ta jest mniej powszechna. Ze względu na to, że COVID-19 stanowi bardzo poważne obciążenie dla systemów opieki zdrowotnej na całym świecie, to unikanie wszelkich innych infekcji układu oddechowego dzięki noszeniu maseczek jest uznawane za pozytywny wkład w walkę z COVID-19.

Chociaż noszenie maseczki nie zapobiega całkowicie infekcji, może ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa, poprzez blokowanie wnikania aerozoli zawierających COVID-19 do dróg oddechowych. Jednocześnie nawyki użytkowników dotyczące stosowania masek mogą mieć duży wpływ na ich skuteczność – jeśli maseczki są nieświadomie noszone nieprawidłowo, mogą zwiększać ryzyko zakażenia.

Poziom ochrony może się również różnić pomiędzy różnymi typami i rodzajami stosowanych maseczek. Dr Royth von Hahn, Senior Vice President, Medical and Health Services w TÜV SÜD, zauważa że, „na rynku dostępnych jest wiele rodzajów maseczek, takie jak choćby N95, KN95 czy FFP2, z czego każda z nich służy do innych celów. Ważne jest, aby wiedzieć, jakie są między nimi różnice, a zwłaszcza to, jaki poziom ochrony może zapewnić każda z maseczek i w jaki sposób ich poprawnie używać."

W dalszej części artykułu dr von Hahn przedstawi kolejne spostrzeżenia na temat czterech często zadawanych pytań, dotyczących prawidłowego stosowania i skuteczności masek ochronnych.

PYTANIE 1: JAKI RODZAJ MASECZKI JEST ODPOWIEDNI DO DANEJ SYTUACJI?

Różne rodzaje masek zapewniają różne poziomy ochrony przed wirusem. Dr von Hahn wyjaśnia, że użytkownicy powinni opierać swój wybór na poziomie ryzyka, z jakim potencjalnie mogą się zetknąć.

• Maseczki jednorazowe lub chirurgiczne: w sytuacjach takich jak dojazdy do pracy i z pracy, w prywatnie zorganizowanym transporcie i podczas wizyt na mniej zatłoczonych, otwartych przestrzeniach zewnętrznych. Wskazane, jeśli chcesz uniknąć rozprzestrzeniania się np. przeziębienia.
• Maseczka chirurgiczna, maseczka z filtrem przeciwpyłowym lub maseczka ochronna na twarz: w środowiskach wysokiego ryzyka, w których istnieje duże prawdopodobieństwo zarażenia lub interakcji z osobami, które są chore lub oczekują na leczenie.

PYTANIE 2: JAK ROZPOZNAĆ POSZCZEGÓLNE TYPY MASECZEK?

Maski ochronne mogą się różnić pod względem właściwości filtra bakteryjnego (ang. Bacterial Filter Efficiency - BFE) i filtra cząstek stałych (ang. Particle Filter Efficiency - PFE). BFE informuje o wydajności filtracji masek i przenikania bakterii przy użyciu średniej wielkości cząsteczek (ang. Mean particle size - MPS) na poziomie około 3 mikronów; PFE natomiast mierzy wydajność filtracji maski przy użyciu nieożywionych cząsteczek o wielkości od 0.1 mikrona. Maski z filtrem PFE zapewnią użytkownikom lepszy poziom ochrony, gdyż sam koronawirus mierzy od 0,05 do 0,2 mikrona średnicy. Dwa najpowszechniej dostępne rodzaje masek to:

• Maseczki materiałowe i papierowe: Powszechnie określane jako jedno- lub dwuwarstwowe maski są skuteczne w zapobieganiu przenikania dużych cząstek wydychanych przez użytkownika do otoczenia. Stwierdzono również ich skuteczność co do zapobiegania przenikania cząstek stałych. Duże pory w materiale z którego wykonana jest maseczka wypływają na jej właściwości ochronne, czyniąc ją mniej skuteczną w ochronie użytkowników przed wirusem. Z tego powodu ich stosowanie powinno być ograniczone do sytuacji niskiego ryzyka.
• Maseczka oddechowa N95: maseczka ta zmniejsza narażenie użytkownika na bardzo małe cząstki lub zanieczyszczenia unoszące się w powietrzu, ale może nie chronić przed bezpośrednimi rozpryskami cieczy.
  W przeciwieństwie do wyżej wymienionych odmian, maski chirurgiczne i maski klasy medycznej N95 oferują tę samą skuteczność filtracji bakteryjnej (ang. BFE), nie mniejszą niż 95%. Użytkownicy powinni pamiętać, że noszenie jednorazowej maski medycznej zapewnia wystarczającą ochronę, jeśli znajdują się w miejscu publicznym bez kontaktu z pacjentami.

PYTANIE 3: JAK ZAGWARANTOWAĆ WYSOKĄ JAKOŚĆ MASECZEK?

Maseczki chirurgiczne muszą być zgodne z międzynarodowymi standardami produktów medycznych. Producenci są odpowiedzialni za zapewnienie, że maseczki zostały poddane niezbędnym testom lub zostały zatwierdzone zgodnie z odpowiednimi normami wymaganymi w kraju, w którym są one sprzedawane. Normy te różnią się w zależności od kraju. Istnieją różne normy lokalne, które mają zastosowanie do testowania skuteczności masek, takie jak BS EN, ASTM i GB. Niektóre ze standardowych testów dla masek ochronnych obejmują testy skuteczności filtracji cząsteczek, skuteczności filtracji bakteryjnej i skuteczności antybakteryjnej. "Inne parametry oceniane w trakcie testów obejmują cechy użytkowe w trakcie oddychania, łatwopalność, odporność na przenikanie cieczy i dopasowanie", zauważa dr von Hahn.

Przed zakupem należy się także upewnić czy na masce znajduje się data ważności. Maseczki, których data ważności minęła, mogą łatwo ulec zniszczeniu i nie zapewniać odpowiedniego poziomu ochrony. Zawsze kupuj maski w wiarygodnych źródłach, aby być pewnym ich skuteczności i jakości.

Przy zakupie maseczek, zawsze należy sprawdzić informacje znajdujące się na opakowaniu. Informacje na opakowaniu zazwyczaj zawierają: nazwę producenta i odpowiedni numer modelu, wskazanie, że skuteczność filtrowania cząstek wynosi 80% lub więcej w przypadku masek chirurgicznych i ponad 95% w przypadku półmasek N95 oraz daty ważności.

Wiele firm na całym świecie bierze udział w łagodzeniu skutków pandemii, przekształcając swoje zakłady produkcyjne w zakłady produkujące maseczki lub inne niezbędne artykuły medyczne o krytycznym znaczeniu. TÜV SÜD przyspieszył również procesy testowania we współpracy z naszymi klientami, aby zapewnić, że produkowane wyposażenie medyczne spełnia wymagania rynku docelowego.

W dniu 30 marca 2020 roku Komisja Europejska opublikowała dokument dotyczący procedur oceny zgodności sprzętu ochronnego dla potencjalnych producentów, którzy chcieliby wesprzeć pandemię. Jest on dostępny w języku polskim pod adresem https://ec.europa.eu/docsroom/documents/40521?locale=pl

PYTANIE 4: CZY "PRZEDŁUŻONE UŻYTKOWANIE" LUB PONOWNE UŻYCIE MASEK JEST WSKAZANE?

"Przedłużone użytkowanie" odnosi się do praktyki noszenia tej samej maseczki filtrującej przy częstych, bliskich kontaktach z pacjentami zakażonymi, bez konieczności zdejmowania maseczki pomiędzy tymi kontaktami. „Ponowne użycie” oznacza zwykle użycie tej samej maseczki filtrującej podczas wielokrotnych spotkań z pacjentami ale zdejmowanie jej po każdym kontakcie z pacjentem. Chociaż indywidualne preferencje mogą się różnić, zdecydowanie zaleca się, aby użytkownicy nigdy nie korzystali z tej samej maseczki i nie używali ponownie masek jednorazowych.

Do dezynfekcji maseczki nie należy używać środków dezynfekujących, alkoholu ani stosować wysokiej temperatury. Jeśli jest zabrudzona, wilgotna lub zdeformowana, maseczka powinna zostać wymieniona.

WNIOSEK: BEZPIECZEŃSTWO ZACZYNA SIĘ OD WYSOKIEGO POZIOMU ŚWIADOMOŚCI I DOBRYCH NAWYKÓW

Noszenie maseczki jest tylko jednym spośród wielu środków zapobiegawczych, niezbędnych do zwalczania pandemii. Istnieją inne ważne praktyki, których powinniśmy się trzymać:

• Praktyka dobrej higieny: W miarę jak wirus się rozprzestrzenia, najlepszym sposobem walki z nim jest praktyka dobrej higieny czyli częste mycie rąk wodą z mydłem, wizyty u lekarza, gdy czujesz się źle i unikanie zatłoczonych miejsc. Użytkownicy powinni zawsze łączyć używanie masek z podstawowymi nawykami higienicznymi, takimi jak regularne mycie rąk i unikanie publicznych zgromadzeń. Świadomość i stosowanie tych kroków i nawyków przyczyni się nie tylko do ochrony zdrowia jednostki, ale również zmniejszy ryzyka zakażenia.
• Dystans społeczny: Trzymanie się z dala od kogoś, kto kicha lub kaszle, na odległość co najmniej 2 metrów, zmniejszy szansę na pogorszenie się stanu zdrowia i osłabienie układu odpornościowego.