Terugblik deel 2: Alstom over vervanging spoorbeveiliging metro Rotterdam

Het project waarbij het spoorbeveiligingssysteem van het Rotterdamse metronetwerk werd vervangen, was geen doorsnee spoorproject. Het ging om een enorme vervangingsoperatie, waarbij maar liefst 41 locaties werden omgebouwd. Daarnaast nam Alstom in 2014 de spoorbeveiligingsactiviteiten over van General Electric (GE). Doordat de medewerkers van GE vlekkeloos werden opgenomen in de organisatie en verantwoordelijk bleven voor het project wisten de partijen het succesvol tot een goed einde te brengen, vertelt projectmanager Jan van Loon van Alstom.

In een driedelige serie blikt SpoorPro met TÜV SÜD, Alstom en vervoerder RET terug naar de grootschalige vervangingsoperatie. In dit deel spreken we met projectmanager Jan van Loon van Alstom.

Vernieuwingsproject
“Bij de ombouw van een bestaand spoorbeveiligingssysteem ben je in de aap gelogeerd als betrokken partijen niet op een goede manier samenwerken”, zegt Van Loon. Bij het vernieuwingsproject van de Rotterdamse metro was dat volgens hem niet het geval en werkten TÜV SÜD Nederland, Alstom en vervoerder RET nauwgezet samen.

Op metrolijnen A, B, C, D en een gedeelte van lijn E wordt gebruikgemaakt van Automatische Treinbeïnvloeding (ATB) in combinatie met een interlocking-systeem. Bij het vervangingsproject werden in totaal 41 locaties omgebouwd.

Ombouw locaties
Omdat het belangrijk was dat de metro’s ook tijdens de ombouw bleven rijden, ontwierp Alstom een concept waarbij locatie voor locatie het beveiligingssysteem werd vervangen en in bedrijf gesteld. Daarbij bleven de oude installaties draaien op locaties die nog niet waren omgebouwd. “Stap voor stap hebben we alle locaties omgebouwd en nieuwe hard- en software geïnstalleerd”, vertelt de projectmanager.

“We moesten dit in samenwerking met de RET zorgvuldig plannen, waarbij de bestaande dienstregeling door kon blijven gaan”, vertelt hij. “Als je terugkijkt op de operatie zijn er nagenoeg geen verstoringen geweest van het metroverkeer.

Verandering organisatie
Wat het project bemoeilijkte is dat er tijdens de looptijd een verandering plaatsvond in de organisatie. Alstom nam namelijk in 2014 de spoorbeveiligingsactiviteiten van General Electric over. “Natuurlijk was het wel even wennen voor de nieuwe collega’s, maar vanuit de projectorganisatie voor de spoorbeveiliging zijn de medewerkers van General Electric vlekkeloos in onze organisatie opgenomen. Zij bleven verantwoordelijk voor het project en konden doorgaan met de werkzaamheden.”

Daarnaast kwamen er nog een aantal wijzigingen in de wensenlijst van de RET voor de functionaliteiten van het nieuwe systeem gedurende de implementatie. Van Loon: “De RET kwam erachter dat de apparatuur die wij hadden geïnstalleerd allerlei mogelijkheden bood die ze daarvoor niet in kaart hadden gebracht.”

Alstom voegde onder meer functionaliteiten toe aan het systeem waardoor er meer mogelijkheden zijn in de bediening van de metro’s waardoor bij verstoringen of stremmingen er automatisch andere routes kunnen worden ingesteld. Daardoor kan er sneller en flexibeler met een verstoring worden omgegaan. “Dit biedt vergaande mogelijkheden om een route in te stellen, ook als die niet over het normale spoor gaat. Ook geeft dit systeem de mogelijkheid om overal op de baan te kunnen keren.”

“Normale mensenogen hebben er moeite mee om het totale netwerk te overzien en de samenhang daarbij goed in te schatten. Dit is in Rotterdam niet mis te verstaan. Metro’s volgen elkaar om de twee minuten op. Het is mooi als zo’n automatisch systeem daarbij kan helpen.”

Toename verkeersintensiteit
De nieuwe beveiligingssystemen hebben ervoor gezorgd dat de verkeersintensiteit en de snelheid van de metro’s kon toenemen, vertelt de projectmanager. “Er zit een groei in van vier procent per jaar. Daarnaast biedt het systeem de verkeersleiding mogelijkheden om het verkeer specifiek te kunnen sturen. Omdat de nieuwe installatie een hogere beschikbaarheid en betrouwbaarheid heeft dan het oude systeem, is er op dit gebied veel meer mogelijk.”

Door de toevoeging van nieuwe functionaliteiten aan het systeem, moesten alle locaties een aantal keren van nieuwe software worden voorzien. “Dat betekende ook dat TÜV SÜD Nederland de locaties moest herbeoordelen.”

Samenwerking
Van Loon is erg positief over de samenwerking met de RET en TÜV SÜD Nederland tijdens het project. “Wij hebben gezamenlijk de focus gehad op het gewenste eindresultaat. Doordat we de implementatie goed hebben kunnen plannen met de RET konden alle metro’s blijven rijden.”

“Ook met TÜV SÜD Nederland hebben we prettig samengewerkt. We hebben al eerder samengewerkt bij projecten aan het ProRail-spoor zoals de Betuweroute. We weten dat TÜV SÜD voor een zeer zorgvuldige beoordeling en documentatie zorgt. Als projectmanager is het fijn om te weten dat veiligheid voorop staat bij de partijen met wie je samenwerkt.”